Ziekenhuisbedden van HMC staan nu in Ecuador: 'Het is een beetje uit de hand gelopen'

Container met matrassen komt aan bij het hospitaal
Container met matrassen komt aan bij het hospitaal © privé
DEN HAAG - Met man en macht wordt in Puerto El Carmen de Putumayo in Ecuador gebouwd aan een ziekenhuis. De bouwers: Carolien en Jacob van der Ende uit Leidschendam en Nootdorp. In hun ziekenhuis staan onder meer afgeschreven bedden uit het Haaglanden Medisch Centrum (HMC) en nog veel andere spullen die hier overbodig waren, maar nog prima zijn.
Carolien en Jacob werden op de middelbare school een stel en gingen allebei geneeskunde studeren. Eigenlijk wilde Jacob zich specialiseren tot chirurg en Carolien had haar zinnen gezet op de huisartsenopleiding. Maar alle administratie en rompslomp die in Nederland komt kijken bij het werken als arts, weerhield hen daarvan. Na een avondje filmhuis besloten ze tropenarts te worden.
De twee reisden veel en hadden hun hart verpand aan Latijns Amerika, maar in het Afrikaanse Sierra Leone brak in 2014 het dodelijke ebolavirus uit. Een ziekenhuis daar zocht vrijwilligers, liefst een stel. De twee reisden af naar Afrika en de geplande drie maanden werden uiteindelijk anderhalf jaar. Maar toen begon het toch te kriebelen. Latijns Amerika lonkte en het stel besloot verderop te gaan.

Werken voor de staat

'We zaten te kijken waar we heen zouden gaan en Brazilië viel al snel af. Daar praten ze Portugees. En wij spreken Spaans. Andere landen in de regio, zoals Venezuela of Colombia, waren te gevaarlijk, maar Ecuador was eigenlijk prima', zegt Jacob tegen mediapartner Omroep West. De twee moesten in Ecuador eerst een staatsexamen doen, vervolgens werkten ze een jaar als arts voor de staat. 'Dat moet iedereen hier doen als je staatsexamen hebt gedaan. Wij hebben wel bewust gekozen voor een afgelegen plek om wat feeling met de lokale bevolking te krijgen.'
In 2018 konden ze uiteindelijk hun droom om een eigen hospitaaltje op te richten gaan uitvoeren. 'We zijn in Puerto El Carmen terechtgekomen. Dat is een stad op het kruispunt van twee rivieren, het ligt vlak bij Colombia en eigenlijk was hier niets', herinnert Van der Ende zich. 'Het dichtsbijzijnde ziekenhuis is vier uur over de weg en op vier uur varen ligt de dichtstbijzijnde grote stad.' En er was nog een ander sterk argument: er stond een voormalig internaat leeg. 'Dat was van de kerk en vroeger werd daar onderwijs gegeven. Maar er is een nieuwe school naast gebouwd.' Het stel mag dit gebouw twintig jaar gratis gebruiken. 'Met een optie voor nog eens twintig jaar.'

Beetje uit de hand gelopen

'Eigenlijk wilden we een klein ziekenhuisje beginnen, maar dat is een beetje uit de hand gelopen', grijnst Jacob bij 32 graden in de zon. 'We verwachten hier straks zo'n duizend patiënten per maand te gaan behandelen.' Er komen dertig bedden op de verpleegafdeling, drie IC-bedden, een verloskamer met drie bedden en een operatiekamer. Daarnaast een isolatiekamer voor patiënten die we verdenken van een zeer besmettelijke ziekte zoals cholera, een palliatieve kamer waar patiënten in het bijzijn van naasten in alle rust kunnen overlijden', zegt Jacob. Bij het ziekenhuis wordt ook een herberg ingericht zodat meegekomen familie kan overnachten. 'Die zou anders op straat blijven staan.' Wie er behandeld wordt moet daarvoor wel betalen. 'We vragen een kleine fee, maar wel onder de kostprijs', verduidelijkt Jacob. Een consult voor een volwassene kost bijvoorbeeld vijf dollar, kinderen de helft hiervan en zwangeren gratis. 'Een herniaoperatie kost iets van vijftig dollar, wij vragen er 25 voor.'
In principe is gezondheidszorg in Ecuador voor iedereen gratis. 'Dat is de erfenis van de linkse president Rafael Correa. Maar het werkt niet. De wachttijd voor een operatie na de diagnose borstkanker is bijvoorbeeld acht maanden.' De twee Nederlandse tropenartsen vragen dus wel wat voor hun behandelingen, maar houden de prijs laag door veel zelf te doen. 'In Nederland worden in ziekenhuizen peperdure wegwerpdoeken gebruikt als iets steriel moet. Wij maken die doeken gewoon zelf en kunnen ze hergebruiken. En als je kijkt naar een keizersnee, dan is de kostprijs daarvan in Nederland iets van achthonderd euro, maar het enige wat je echt nodig hebt is een mesje, draad voor de hechting en verdovingsmiddel.'

Veel spullen uit Nederland

Inmiddels zijn er twee containers vol met medische spullen aangekomen uit Nederland en binnenkort volgt container nummer drie. 'We hebben dus veel van het HMC gekregen, de inventaris van de DC-kliniek in Voorschoten staat hier. Maar bijvoorbeeld ook een klein röntgenapparaat, een echo-apparaat en spullen om materialen te kunnen steriliseren. Bovendien kwamen ook via huisartsen veel spullen beschikbaar.'
Dat zijn allemaal afgeschreven spullen die hier in Nederland worden weggegooid, maar vaak nog prima in orde zijn. 'Mijn vrouw heeft gewerkt in het ziekenhuis in Hengelo en hoorde dat daar alle matrassen werden vervangen. We konden er zo heen rijden, alles inladen en daarnaast nog veel meer mooie en goede spullen meenemen. En die dingen zijn zo vreselijk duur, het is echt topkwaliteit.'

Giften en donaties

Maar al die spullen moeten wel onderhouden worden. En dat kost geld. Ook Carolien en Jacob moeten eten en de werklui die bezig zijn om het internaat om te bouwen doen dat niet gratis. 'Carolien en ik krijgen nu een vrijwilligersvergoeding via onze stichting Quina Care, maar op termijn willen we daar allebei ook als arts gaan werken zodat we een salaris krijgen. En via de stichting komen giften en donaties binnen waarmee we dit kunnen bolwerken. Maar het blijft spannend. We hebben becijferd dat we in ieder geval voor het eerste jaar goed zitten. Daarna zien we wel weer verder.'
Carolien is nu in Nederland om met sponsoren en bedrijven te praten. Maar omdat ze tijd over had reist ze vanuit het huis van haar ouders in Leidschendam geregeld naar Utrecht, want daar werkt ze nu ook als supervisor bij de coronavaccinatie op een GGD-priklocatie. Jacob is in Ecuador achtergebleven om de bouw te begeleiden, maar hij komt volgende maand ook even deze kant op. Op de website van hun stichting staan nog wat dingen die het ziekenhuis echt nodig heeft: patiëntenschermen voor de privacy en een medicijnkoelkast bijvoorbeeld. Maar Jacob heeft er goede hoop op dat ook die spullen geregeld kunnen worden.

💬 Neem contact op! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via het contactformulier!

Altijd op de hoogte van het laatste nieuws en achtergronden uit Den Haag? Download onze app en ontvang notificaties bij belangrijk nieuws uit jouw stad!