Jongeren leren in escaperoom over gevaren van naaktfoto's doorsturen: Ik zou het meteen verwijderen
DEN HAAG - Vijf tieners staan onrustig te wiebelen voor de mobiele escaperoom van de politie terwijl wijkagent Paul Oudshoorn vertelt over Marije. Haar naaktfoto’s staan op het internet en om die te verwijderen moet ze 200 euro betalen, anders gaan de foto’s naar haar familie. Het vijftal moet binnen een kwartier een aantal codes kraken zodat de foto’s van het internet verdwijnen.
Nadat Paul is uitgepraat duiken ze meteen de bus in. Ze praten veel door elkaar en moeten even wennen aan het samenwerken. ‘Verder zoeken’, zegt Paul tegen ze. ‘We hebben nog veertien minuten’, roept er één. ‘Ik heb iets gevonden’, schreeuwt de ander.
Strafbaar
De mobiele escaperoom staat donderdagmiddag bij het wijkcentrum in de Braamstraat. De politie in Den Haag leende hem van de collega’s in Amsterdam. Met de escaperoom proberen wijkagenten Paul Oudshoorn en Theo Ruijgrok met jongeren in gesprek te gaan over het verspreiden van naaktfoto’s. ‘Veel jongeren weten niet dat het strafbaar is’, zegt Paul.
Ook durven jongeren het vaak niet te vertellen aan hun ouders of de politie, aldus Theo. ‘Ze houden het bij zich. De schaamte is groot maar er is gewoon misbruik gemaakt van iemands goedheid.’ Slachtoffers zijn ook bang voor represailles van de afperser. ‘Maar dat gebeurt bijna nooit’, zegt Paul. Daarom is het ook beter om aangifte te doen, zeggen de agenten. ‘Dan is de identiteit bekend.’
Naaktfoto's
Ondertussen proberen de vijf tieners de codes te kraken. ‘Waar zijn die naaktfoto’s?’, klinkt het uit de bus. Met nog tien minuten op de klok hebben ze de eerste code gevonden. Fout. Er gaat meteen een minuut van de tijd af. De tweede code is wel goed, enthousiast gaan ze verder met zoeken. Na drieënhalve minuut vullen ze de laatste code in. Het is gelukt, de foto’s verdwijnen. Ze krijgen applaus.
‘Het was leuk en best makkelijk. Ik dacht dat het moeilijker was’, zegt een van de tieners. Op de vraag of ze zelf iemand een naaktfoto zouden sturen zeggen ze: ‘Nee, ik ben toch niet gek.’ En als ze er 100 of 1000 euro voor krijgen?, vraagt een andere agent. Maar ze blijven stellig.
Zelf zeggen ze via sociale media nooit naaktfoto’s te krijgen. Als ze ze zouden krijgen, zouden ze de foto’s niet doorsturen. ‘Ik zou het meteen verwijderen. Het is slecht voor je privacy. Ik zou diegene niet meer vertrouwen.’ Een van de jongens wil zelfs een nieuwe regel in Nederland. ‘Dat je niet meer naaktfoto’s mag doorsturen.’
Vertel het je ouders en ga naar de politie
Volgens agent Theo is het voor jongeren belangrijk om niet te goedgelovig te zijn als het gaat om dit soort dingen op sociale media. Terughoudendheid is belangrijk, zegt hij. ‘Je moet er altijd vanuit gaan dat het in verkeerde handen terechtkomt.’
De agenten drukken nogmaals op het hart: ga er mee naar je ouders of de politie, doe aangifte. Maar ook wanneer er geen aangifte wordt gedaan kan de politie helpen, zegt Theo. ‘Bijvoorbeeld door een gesprek met een jongere. Want het is pestgedrag XL.’
De staf voor het verspreiden van foto’s en het chanteren kan uiteen lopen. Dat is ook afhankelijk van het verleden van een verdachte en bijvoorbeeld de leeftijd. De verdachte kan naar Bureau Halt worden gestuurd of een taakstraf krijgen. Maar, ‘tot inzicht komen staat boven straffen’, aldus de agenten.
