Kwestie rond onderverhuur kost welzijnsorganisatie Eekta pand in Boylestraat
11 november 2021, 08:30 • 9 minuten leestijd
DEN HAAG - null
Welzijnsorganisatie Eekta moet per 31 december 2021 het pand aan de Boylestraat in het Valkenboskwartier verlaten wegens de 'illegale' onderverhuur van ruimtes in het pand aan kinderdagverblijf City Kids. De gemeente Den Haag, die de verhuurder is, heeft de huur om die reden al bijna een jaar geleden opgezegd. Ook bouwt de gemeente de subsidie die Eekta ontvangt sinds 2019 af, wegens tegenvallende prestaties.
Dat valt te reconstrueren uit openbaar gemaakte ambtelijke mails en documenten. Het gaat om stukken die in het kader van de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) zijn gepubliceerd. Maar ook 40 schriftelijke vragen van CDA-fractievoorzitter Kavish Partiman, en de antwoorden die het college van B&W daarop in oktober van dit jaar gaf, maken duidelijk wat er rondom Eekta speelt.
Uit die stukken blijkt dat Eekta, een sociaal-culturele instelling voor de Hindostaanse gemeenschap in Den Haag, in januari 2020 met City Kids een huurovereenkomst sloot voor de vestiging van een dagverblijf voor kinderen met een achterstand. Maar in het huurcontract dat Eekta in 2004 met de gemeente sloot staat expliciet dat onderhuur zonder goedkeuring van de gemeente verboden is.
Eekta: gemeente wist van onderverhuur
Hoewel in de WOB-stukken de onderverhuur als 'illegaal' wordt bestempeld, heeft Eekta een heel ander verhaal. Volgens de stichting wist de gemeente van deze constructie en heeft zij hier ook mondeling goedkeuring voor gegeven. Eekta bestrijdt dan ook dat de stichting iets 'illegaals' zou hebben gedaan.
Daarnaast strookten de activiteiten van een kinderdagverblijf niet met de bestemming van het pand – iets wat in de huurovereenkomst als een ‘zeer ernstige’ overtreding staat aangemerkt. Volgens Eekta heeft de gemeente ook hier geen probleem van gemaakt. Wel liet Eekta verbouwingen in het pand uitvoeren zonder de nodige vergunningen.
Wet Openbaarheid van Bestuur
Iedere burger kan bestuurlijke en ambtelijke stukken opvragen volgens de WOB. In dit geval wilde de aanvrager alles weten over de vergunningen en huurovereenkomsten tussen de gemeente, de stichting Eekta en City Kids. De stukken zijn anoniem gemaakt, dat wil zeggen dat alle namen en verwijzingen naar personen zijn zwartgelakt. Ook hele passages die niet over de huur gaan, zoals bijvoorbeeld over de subsidie aan Eekta, zijn zwartgemaakt.
[caption id="attachment_854299" align="alignnone" width="980"]
WOB-stukken stichting Eekta[/caption]
Maar de puzzelstukken zijn goed te leggen als je er de vragen en antwoorden aan raadslid Partiman bijpakt. Want in bijlagen bij die Q&A zitten documenten die ook in de WOB-stukken voorkomen. Maar dan niet gelakt en dus gewoon leesbaar.
Hoosbui
Uit de WOB-stukken blijkt dat de zaak in de loop van vorig jaar aan het rollen kwam na een stevige hoosbui halverwege juni. Dat leidde in de Boylestraat 20 tot lekkage door een plafond van de toiletten op de eerste etage. Een medewerker bouwzaken van de Centrale Vastgoedorganisatie Den Haag (CVDH), de organisatie die gemeentelijk vastgoed beheert, kwam op dringend verzoek van Eekta polshoogte nemen.
De medewerker constateerde dat er verbouwd werd – een raam was vervangen voor een deur – zonder dat die gemeld was. Ook zag de medewerker dat er meubeltjes naar binnen werden gedragen in een ruimte. In een mail aan Eekta schrijft hij: 'Bij navraag bij de mensen blijkt het dus te gaan om een ruimte die gebruikt gaat worden als crèche/kinderopvang. Is de verbouwing gemeld bij bouwtoezicht? Is er een gebruiksvergunning? Is er een vergunning om een crèche/kinderopvang te beginnen?' Hij sluit af met een waarschuwing aan Eekta dat de organisatie zelf voor alle kosten zal moeten opdraaien als het gebruik van het pand verandert.
Het bestuur van Eekta verweert zich door te stellen dat de komst van de kinderopvang wel degelijk gemeld is, namelijk door City Kids zelf, aan wethouder Kavita Parbhudayal (VVD) van Zorg, Jeugd en Volksgezondheid. 'De organisatie van het opvang had reeds bij wethouder Kavita Parbhudayal een melding gemaakt over de huisvesting bij Eekta', schrijft de voorzitter van Eekta in juni 2020 terug aan de CVDH. Maar ambtenaren die hierover met elkaar mailen kunnen niet achterhalen of dit ook echt gebeurd is, laat staan dat Parbhudayal toestemming zou hebben verleend.
Ook een ander bericht, over wethouder Martijn Balster (PvdA) van Wonen, Wijken en Welzijn valt de ambtelijke staf op. Hij zou zelf opdracht tot de verbouwing hebben gegeven, waardoor huurders het pand moeten verlaten. Zo mailt een schildergroep die al decennia een lokaal in het pand huurt op 18 september 2020 aan Balster: 'Ik heb op 28 juli jl. begrepen van de voorzitter, Stichting Eekta, de heer (naam weggelakt), dat u uw fiat heeft gegeven voor een grootscheepse verbouwing van de school. Wij kunnen over de ruimte niet meer beschikken. Al onze spullen staan opgeslagen in het schoolgebouw.' Later, in een intern vertrouwelijk memo, staat dat Balster deze opdracht niet gaf, maar dat Eekta inderdaad huurders op straat zet.
Subsidie voor Ruimtebiedende Centra
De zaak steekt ingewikkeld in elkaar. Want behalve de huurrelatie tussen de gemeente en Eekta, is er ook sprake van een subsidierelatie. Eekta ontvangt jaarlijks van de afdeling OCW (Onderwijs, Cultuur en Welzijn) een bijdrage uit de subsidieregeling Ruimtebiedende Centra. Die bedraagt in 2015 bijna 4 ton en loopt daarna langzaam terug. Daarmee moet Eekta de huur betalen, en de ruimtes in het voormalige schoolgebouw aan de Boylestraat beschikbaar stellen aan vrijwilligersorganisaties die culturele en educatieve doelen hebben.
Dat doet Eekta ook, bijvoorbeeld aan stichting Vobis, trainingsbureau Onzichtbaar Den Haag, en dus de schilderworkshop. Maar niet naar tevredenheid van OCW. De prestaties van Eekta vallen tegen, de verantwoording van de begrotingen worden te laat ingestuurd of ze zijn onvolledig. Er moet een onderzoek van de Gemeentelijke Accountantsdienst aan te pas komen om helderheid te scheppen in de financiën van Eekta. Dat onderzoek loopt nog, schrijft het college vorige maand in de antwoorden aan raadslid Partiman.
In 2019 besluit OCW de hele subsidieregeling Ruimtebiedende Centra op te schorten, mede omdat die bij Eekta niet tot het gewenste resultaat leidt. Tot einde van 2021 zal de subsidie stapsgewijs worden afgebouwd, en moet Eekta op zoek naar alternatieve subsidies.
Overlast
Ondertussen trekt Eekta in januari 2020 City Kids aan als nieuwe onderhuurder. Het kinderdagverblijf betrekt de helft van het pand, 600 m2, en betaalt 50% van de huur van de Boylestraat aan Eekta. In juli 2020 opent het dagverblijf zijn deuren. Dat is tot ongenoegen van bewoners van de Boylestraat. Die trekken bij de gemeente aan de bel over overlast. De smalle straat waar veel garages op uitkomen biedt niet voldoende parkeerruimte, waardoor vooral in de ochtenduren de straat vast komt te staan met taxibussen en auto’s van brengende ouders.
Deze klachten, en de vragen over de onderhuur leiden ertoe dat een bezoek in oktober aan Eekta van wethouder Kavita Parbhudayal om CityKids officieel te openen, op de valreep wordt afgeblazen. Een ambtenaar mailt 24 oktober: 'Kreeg van Kavita de vraag of er iets speelt bij Eekta en dat er sprake is van onderverhuur aan een jeugdinstelling wat niet of onze voorwaarden zou zijn.'
Uit de WOB-stukken wordt duidelijk dat de gemeente de zaak steeds hoger opneemt. Op 3 november 2020 gaat een intern vertrouwelijk memo rond, bestemd voor Parbhudayal, met daarin een plan van aanpak, 'waarbij snel, consequent en afgestemd handelen zeer wenselijk is'. De rode draad in de aanpak: de juristen van vastgoedorganisatie CVDH en subsidie-verstrekker OCW trekken samen op: de stopgezette subsidie en de onderhuursituatie moeten aan elkaar worden gelinkt. Strikt genomen zijn dit twee gescheiden dossiers. 'Maar (ze) kunnen elkaar wel beïnvloeden in de uitkomsten/effecten. In het proces is het wenselijk dat beide procedures elkaar niet in de weg zitten maar elkaar waar mogelijk juist versterken', staat in het memo.
Aangetekende brief
Waar dit toe leidt, vindt Eekta eind vorig jaar op de deurmat: een aangetekende brief gedateerd 23 december 2020 van de directeur van de Centrale Vastgoedorganisatie. In de brief staat expliciet dat Eekta de regels voor onderhuur, en de regels voor de bestemming van het pand niet heeft nageleefd. Ook memoreert de directeur aan de subsidie voor ‘Ruimtebiedende Centra’, die per 1 januari 2021 stopt. De conclusie is deze: 'Aangezien de subsidierelatie zal worden stopgezet heb ik besloten om de vigerende huurovereenkomst op te zeggen.' Met een opzegtermijn van 12 maanden moet Eekta het pand op 31 december 2021 ontruimen.
City Kids
Maritza Russel, directeur van City Kids, laat in een reactie aan Den Haag FM weten dat het vertrek van Eekta uit het pand geen gevolgen heeft voor de opvang. 'Voorlopig hebben wij geen probleem.' Ze bevestigt dat er enige tijd sprake is geweest van onderhuur, maar dat de intrek in het pand met toestemming van de gemeente zijn geweest. Die toestemming zou volgens de directeur zijn aangevraagd door Eekta. Om het pand geschikt te maken voor de opvang van de kinderen zijn er 'forse investeringen' gedaan. 'Voor we dat hebben gedaan hebben we goede afspraken gemaakt.'
Voor nu zegt ze dat er contact is geweest om op de locatie te kunnen blijven. Op de locatie aan de Boylestraat worden elke dag bijna vijftig kinderen opgevangen, zo vertelt de directeur. 'Daar moet je zorgvuldig mee omgaan.' Er zou daarbij geen sprake zijn van reguliere opvang, maar van een zorginstelling met specifieke opvang voor kinderen welke een indicatie van de gemeente hebben gekregen.
Huurkorting
Net als andere maatschappelijke organisaties, krijgt ook Eekta het in coronatijd zwaar te verduren omdat de exploitatie van het pand averij oploopt en Eekta inkomsten misloopt. Voor Eekta is dit reden om bij de gemeente om een huurkorting te vragen van 75% over 2021. Kavish Partiman kaart het aan in zijn 40 vragen en informeert of het college misschien coulant wil zijn richting Eekta. Dat houdt zich op de vlakte en zegt alleen dat verzoeken om coulance nog in behandeling zijn.
De antwoorden van het college aan Partiman laten nog wel wat ruimte voor Eekta. Momenteel loopt een onderzoek naar de herbestemming van Boylestraat 20. Tot duidelijk is wat die bestemming wordt, zou Eekta nog even kunnen blijven. Maar zeker is dat allerminst.
En City Kids? In de WOB-stukken staat dat vastgoedafdeling CVDH de huur tijdelijk wil overnemen, zodat het kinderdagverblijf nog even in de Boylestraat kan blijven als Eekta het pand verlaten heeft. Maar of dat ook besloten is, wordt uit de stukken niet duidelijk en het college zegt er ook niks over in zijn antwoorden aan Partiman, vorige maand.
Op 3 februari 2022 buigt de raadscommissie Samenleving zich weer over de zaak, op verzoek van de CDA-fractie.
