'Ze hebben gewoon gezegd: 'Je afkomst staat me niet aan en je moet alles terugbetalen''
31 mei 2022, 15:53 • 4 minuten leestijd
DEN HAAG - Nu het kabinet heeft erkend dat er sprake is geweest van institutioneel racisme bij een deel van de Belastingdienst hoopt Janet Ramesar dat er eindelijk excuses worden gemaakt voor wat de ouders van de Toeslagenaffaire hebben meegemaakt. Tegelijkertijd is die zaak nog niet afgerond, omdat nog niet iedereen zijn of haar geld heeft teruggekregen.
In zwarte lijsten werden mensen onterecht als fraudeur bestempeld, wat effect had op de beoordeling van toeslagen die men ontving. Staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst, CDA) schrijft aan de Tweede Kamer dat er geen sprake was van opzet of intentie, maar dat het ging om 'gedragingen die voortkomen uit onbewuste vooroordelen en onwetendheid, wat voor de geraakte mensen natuurlijk niet minder pijnlijk is'.
Ramesar kan zich niet voorstellen dat het onbewust is gegaan. Een vriendin van haar heeft een bijzondere aantekening in haar dossier, vertelt ze in Haags Bakkie. 'Die heeft een boot in haar dossier staan, met dikke lippen en oorbellen. Een soort zwarte pieten-boot. En dat werd dan gebruikt voor "afpakjesdag". Op vijf december nog even lekker iedereen een brief sturen: "we vorderen toeslagen in". Dan denk ik: dat kan je toch niet onbewust hebben gedaan? Je weet toch wat je aan het doen bent?'
'Ze hebben mensen beoordeeld op hun afkomst'
'Ze hebben iets gedaan wat niet mag. Ze hebben mensen beoordeeld op hun afkomst', stelt Ramesar. 'Ze hebben gewoon gezegd: je afkomst staat me niet aan, eigenlijk komt het op de een of andere manier daar op neer, en ze hebben gezegd: je moet alles terugbetalen.'
'Het gaat over mensen die een toeslag ontvingen van de belastingdienst, in dit geval de kinderopvangtoeslag, en die moesten al het geld wat ze hadden ontvangen terugbetalen en dat was dus in heel veel gevallen onterecht.'
Dat maakte ze zelf ook mee, door de toeslagenaffaire raakte ze haar baan in de financiële wereld kwijt en haar zoon werd uit huis geplaatst. 'Bij mij was het 40.000 euro, maar ik ken mensen die 150.000 euro tot twee ton terug moesten betalen.'
'Het is allemaal gewoon heel moeilijk'
Eind 2020 kreeg Ramesar al een deel van haar geld al terug. Daarmee heeft ze toen schulden afbetaald. Al blijkt dat dat niet had hoeven te gebeuren omdat schulden zouden worden kwijtgescholden. 'Iedereen heeft die periode alles afbetaald. En toen kwam eerst het bericht dat alle overheidsschulden werden kwijtgescholden. En toen kwam het bericht dat ook die schulden werden kwijtgescholden. Dus wij dachten: dan krijgen we dat terug. Niet dus. Stort het gewoon terug. Het is allemaal gewoon heel moeilijk.'
Tegelijkertijd werden de van haar bekende gegevens ook met derden gedeeld weet ze. 'In mijn geval werd het ook gedeeld met de politie, marechaussee en Interpol staat ook op het lijstje wat ik heb ontvangen.' Ze zegt nu te onderzoeken hoe er door de politie naar de gegevens is gekeken. 'Ik heb ook een lijst en daar staat op dat ook mijn ouders en mijn zusje werden nagekeken. Het is nog steeds niet bekend met hoeveel andere instanties die gegevens gedeeld zijn.'
'Ik wil gewoon schikken'
Hoewel nu is erkend dat sprake is geweest van institutioneel racisme, ziet Ramesar in de brief van Van Rij nog geen vorm van excuses. 'Er komen geen excuses. Er wordt niet echt gekeken om dit meteen op te lossen voor ouders. Ze willen onderling in dialoog gaan. Dan denk ik: doe normaal... Ga eerst focussen op die ouders. Er wacht nog een hele rij mensen. Die nog geen uitbetaling hebben gekregen. Die niet weten waar ze aan toe zijn.'
'Elke keer moet ik aanhoren dat ze hard werken aan een oplossing', verzucht ze. 'Gewoon sorry zeggen en oplossen. Klaar. Ik wil ook door met mijn leven en met mij willen al die ouders ook door met hun leven. 'Ik wil niet meer terugkijken naar die periode. Ik wil schikken. Ik wil gewoon een bedrag afspreken en dan kunnen we het boek sluiten. Dan ben ik er gewoon vanaf. En met mij willen heel veel ouders dat.'
