Jan van Zanen twee jaar burgemeester: demonstraties, verhuisd, verkiezingen en (geen) vreugdevuren

Ondanks dat de VVD'er had gezegd nog een termijn in Utrecht eerste burger te willen zijn koos Van Zanen in 2020 voor een overstap naar onze stad. Den Haag was op zoek naar een nieuwe burgemeester nadat Pauline Krikke in oktober van 2019 per direct opstapte, nadat zij onder vuur kwam te liggen na de conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over het uit de hand gelopen vreugdevuur. Johan Remkes werd daags erna waarnemend burgemeester van de Hofstad.

Het bleek geen rustige start te worden voor de nieuwe burgemeester, die op 1 juli 2020 officieel aantrad. Want een dag later was er al een groot protest op het Binnenhof. Tientallen boeren kwamen er protesteren tegen de plannen van toenmalig landbouwminister Carola Schouten (ChristenUnie). Zij wilde de stikstofuitstoot van koeien beperken en daarom zouden ze verplicht eiwitarm voer moeten krijgen.

Defensie werd gevraagd om hulp te verlenen en stuurde 25 vrachtwagens en 60 militairen om de binnenstad af te zetten. 'Op mijn eerste werkdag, mijn allereerste werkdag, stonden er vanwege de boerenprotesten overal van die grote, donkergekleurde legertrucks in de stad. Heftig, vond ik dat', zei Van Zanen een jaar later daarover tegen AD Haagsche Courant.

In zijn tweede jaar (september 2021) werd er een oordeel geveld over Van Zanen en zijn werk als eerste burger in Den Haag. Tijdens een bijeenkomst van het Haags Verhaal in het Museum voor Beeld en Geluid kreeg de burgemeester zijn rapport.

Er werden punten gegeven voor luistervaardigheid, leiderschap, aaibaarheid en humor. Op alle punten scoorde de oud-burgemeester van Utrecht goed, behalve op het onderdeel Haags.

Hoewel Van Zanen meteen al in Den Haag is gaan wonen kon hij in de zomer van 2021 echt verhuizen naar een koophuis.

'Op een woensdag heb ik alles verhuisd. En toen moest ik alles nog uitpakken, ál die boeken. Ik wens het niemand toe. Maar nu is het min of meer klaar. We hebben alleen nog geen gordijnen', zei Van Zanen tegen Den Haag FM.

De eerste jaren van het burgemeesterschap kenmerkten zich met corona, en de bijbehorende maatregelen. Zo was er geen ruimte voor grote publieksevenementen zoals Prinsjesdag, een Nieuwjaarsduik of Bevrijdingsfestival. Op het podium op het Malieveld kreeg Van Zanen in mei van 2022 het bevrijdingsvuur overhandigd van de hardlopers die de fakkel van Wageningen naar Den Haag hebben gedragen: het startsein voor het bevrijdingsfestival met publiek.

De coronamaatregelen zorgden ook voor Van Zanen zelf voor problemen. Toen hij op een zondagochtend op Scheveningen even van het toilet gebruik wilde maken bij het politiebureau, bleek dat niet mogelijk. 'Nee, we kunnen dat niet zomaar aan iedereen toestaan, sorry', zo werd hem verteld. Een plaszuil op de boulevard bleek uitkomst te kunnen bieden.

Vanaf 2022 kan Jan van de gemeente ook écht de handen uit de mouwen steken. En wel tijdens NLdoet, de grootste vrijwilligersactie van Nederland.

Samen met vele vrijwilligers gaat Van Zanen aan de slag op buurtboerderij de Nijkamphoeve aan de Escamplaan. Hij ging er in gesprek over het belang van vrijwilligerswerk en nam hij de zaag in de hand om bomen te snoeien.

In het derde jaar van burgemeester Van Zanen gaan we wellicht weer meemaken dat er vreugdevuren zullen zijn in de stad en op het strand. Door de coronamaatregelen konden de evenementen steeds niet doorgaan.

Afgelopen jaar wilde Van Zanen de organisatoren weer de kans geven om het evenement te organiseren, maar een maand voor de jaarwisseling werd duidelijk dat de coronamaatregelen dergelijke evenementen niet toe zou staan.

Hoewel Jan van de gemeente inmiddels een hoop heeft meegemaakt in Den Haag moet hij het nog meemaken dat hij met een nieuw college wordt geïnstalleerd. De coalitie van VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA trad aan voor Van Zanen naar Den Haag kwam.

De gemeenteraadsverkiezingen waren in maart van 2022 en - hoewel we vijf maanden verder zijn en dezelfde partijen met elkaar onderhandelen - is er nog geen zicht op een nieuw college van deze burgemeester en wethouders.