Stadsboerderijen blijven lammetjes verkopen via Marktplaats, procedure is aangescherpt

Jaarlijks verkopen de tien stadsboerderijen tientallen jonge, voornamelijk mannelijke, geiten, schapen en koeien. Het gaat om dieren waar geen plek voor is, omdat de ruimte voor deze dieren ontbreekt of vanwege gedrag en het risico op inteelt. Zij worden bij voorkeur verkocht binnen het eigen netwerk van hobbydierhouders en kinderboerderijen, maar als binnen deze groepen onvoldoende kopers zijn dan komt er een bericht op Marktplaats. In 2021 zijn ongeveer zestig dieren via het netwerk van de stadsboerderijen en twintig via Marktplaats verkocht.

Daarnaast worden alle dieren 'onder contract' verkocht. In dat contract staat dat de nieuwe eigenaar voor een half jaar moet voldoen aan verschillende uitgangspunten van dierenwelzijn. Ook is vastgelegd dat de verkoop aan tussenpersonen niet mag. Daarnaast blijft de gemeente dat half jaar eigenaar van het verkochte dier, waarbij er steekproefsgewijs een dierenarts voor controle langs kan komen.

Afgelopen zomer hield een medewerker van een stadsboerderij zich niet aan deze voorwaarden en ging in zee met een tussenpersoon. Dat bleek uit een mailwisseling die de Partij voor de Dieren onder ogen was gekomen. De geïnteresseerde tussenpersoon wilde weten of - in overleg - een niet-functionerende dekbok binnen een half jaar 'afgevoerd' zou kunnen worden. Daarop was het antwoord van de stadsboerderij: 'Een mededeling via e-mail of telefoon is voldoende als daar ook de reden van afvoer bij vermeld wordt. Helaas moet ik je wel mededelen dat inmiddels alle ongehoornde bokken verkocht zijn....'

Deze reactie is niet volgens de regels, schrijft wethouder Arjen Kapteijns (GroenLinks) in een brief aan de gemeenteraad. De stadsboerderij heeft bij de afspraken over de voorwaarden 'te veel ruimte gelaten voor interpretatie', vindt hij. 'Hierdoor kon bij de potentiële koper twijfel ontstaan over de geldende afspraken', aldus de wethouder.

Bovendien is er contact geweest met een tussenpersoon in plaats van de koper zelf en is niet duidelijk gemaakt dat stadsboerderijen alleen verkoopovereenkomsten aangaan met afnemers. 'Om de veiligheid en het welvaren van dieren te kunnen garanderen moet de identiteit en de intentie van de geïnteresseerde partij gecontroleerd kunnen worden.' De wethouder wijt het incident aan een periode van personeelstekort bij de stadsboerderijen. 'Het team is inmiddels versterkt.'

Ondanks de miskleun blijven stadsboerderijen jonge dieren voorlopig te koop aanbieden op Marktplaats, omdat het een 'gangbaar medium' is voor het verkopen van dieren. Wel wordt er gezocht naar een alternatief voor Marktplaats, schrijft Kapteijns. Ook is de verkoopprocedure nog eens tegen het licht gehouden. 'De medewerkers in kwestie zijn opnieuw geïnstrueerd en in de toekomst wordt toegezien op het volgen van de procedure aangaande de verkoop van dieren: dit gebeurt uitsluitend in het kader van het vierogenprincipe.' Dat betekent dat een medewerker niet op eigen houtje een dier kan verkopen, maar dat er altijd een andere medewerker meekijkt.

Robin Smit van de Partij voor de Dieren betwijfelt of dit genoeg is. 'Je kan het vierogenprincipe toepassen, maar het is de vraag of dat helpt als het verkoopbeleid niet duidelijk is', zegt hij. 'Het is een utopie te denken dat alle dieren een goed huis krijgen.'

Volgens Smit is het stoppen met fokken op stadsboerderijen de enige oplossing. 'Pas als er weer plek is voor nieuwe dieren zou je fokken moeten toestaan', vindt hij. Maar dat is de gemeente niet van plan. Volgens wethouder Kapteijns dient het inzetten van jonge dieren een educatief doel. 'Het zien van pasgeboren dieren bij hun moeder leert kinderen waar dieren en dierlijke producten, zoals melk, vandaan komen', schrijft hij.