Haagse nieuwsfoto van de maand: terugkeer van de vreugdevuren en Rutte sprak over slavernijverleden

Na vier jaren te hebben moeten wachten werden de vuurstapels op vrijdag 30 december aangestoken. De organisaties van Scheveningen en Duindorp waren positief over het verloop, ondanks dat de vuren niet tijdens de jaarwisseling konden branden. Ook burgemeester Jan van Zanen was positief. 'Als dit de voorbode is voor de toekomst, dan vind ik het hanteerbaar', zei hij in Spuigasten op Den Haag FM.

Mede door corona konden de evenementen een aantal jaar niet doorgaan. De 'georganiseerde fik' kon bij Scheveningen en Duindorp weer plaatsvinden, de vreugdevuren in Escamp en Laak konden door het weer niet doorgaan. 'Het ziet er nog steeds indrukwekkend uit', vertelt Luuk Ex, onderzoeker bij museum Beeld en Geluid in Haags Bakkie.

'De fotograaf is tussen de mensen gaan staan', vertelt Ex beschrijvend over de foto. 'Hij heeft veel hoofden, een paraplu, en telefoons die een opname maken op de voorgrond gezet. Dat is een beetje onscherp. En achter zie je de stapels pallets met een vlag erop en vuurwerk eromheen. Het is vrij spectaculair.' Ex is vervolgens op zoek gegaan naar meer beelden en zag de tekst 'back to basic' staan, evenals een omgekeerde Nederlandse vlag. 'Er is veel meer aan de hand.'

'Het heeft ook dit jaar weer tot reuring geleid', vult Edouard van Arem van het ANP, doelend op onder meer het verbod voor verschillende media om toegelaten te worden bij de bouwwerken, aan. 'Ze hadden zelf een soort bord neergezet: verboden voor media. Daar is de journalistenvakbond tegen in het geweer gekomen en de burgemeester heeft zich er ook nog tegenaan bemoeid', vertelt hij in Haags Bakkie. 'Het begon ooit met kerstbomen rausen, nu is het georganiseerd. Het is in de loop van de jaren een heel ander event geworden.'

December was ook de maand waarin minister-president Mark Rutte zijn toespraak over het slavernijverleden van Nederland hield. De premier ging in op het rapport 'Ketenen van het verleden' van het Adviescollege Dialooggroep Slavernijverleden. Daarin werd geadviseerd om excuses te maken.

'Wat we op de foto zien is Mark Rutte in het Nationaal Archief in Den Haag, wat ook een reden is om de foto te kiezen', vertelt Van Arem. 'Hij houdt een toespraak die tegelijkertijd ook in de overzeese gebiedsdelen werd meegeluisterd en meegekeken. Een heel belangrijk onderwerp. Er zijn al eerder in Den Haag een aantal bijeenkomsten over geweest, maar dit was wel iets waar men naar uitkeek. Negentien december, de regering zou haar excuses gaan aanbieden voor het slavernijverleden. Ik vond de plek ook wel bijzonder. Niet in het parlement of het Torentje, maar in het Nationaal Archief. Daarin probeerde de regering en Mark Rutte ook de link te leggen met het verleden omdat het daar terug te vinden is. Hij nodigde ook mensen uit om daar meer te lezen en onderzoek te doen.'

'Het zag er een beetje magertjes uit voor zo'n belangrijk moment', vertelt Van Arem. 'Deze locatie is heel erg uitgekozen rondom de documenten waaruit het verleden spreekt. 'Hij refereerde er ook aan in zijn speech', vult Ex aan. 'De eerste indruk die ik had toen ik de foto zag was: "Is dit het? Is dit het moment? Is dit de foto die in het archief wordt opgenomen als moment waarop Rutte de excuses aanbood?". Hier krijg ik het gevoel dat we in een bibliotheek zitten, wat zegt dat nou? Qua beeld, qua foto had er meer in gezeten denk ik.'

Van Arem: 'We hebben gekeken wat er van het moment is, er waren heel weinig opties. Het blijft gewoon een vrij magere omgeving. Daar is vanuit de overheid niet over nagedacht om dit moment heel belangrijk te maken. Misschien komt dat nog bij de officiële start van de herdenkingen in juli.' Ex: 'Hier staat toch een meneer in een pak te kijken naar zittende mensen. Als hij tussen de mensen gaat staan geeft dat meer toegankelijkheid aan.'