Laatste verdachte in zaak-De Mos hoort celstraf eisen

De zaak dient in de rechtbank in Rotterdam
De zaak dient in de rechtbank in Rotterdam © ANP
DEN HAAG - Het is nog niet bekend wanneer het vonnis valt in de Haagse corruptiezaak. De Rotterdamse rechtbank zou dinsdag een datum prikken, na het behandelen van de laatste verdachte, maar mede door volle agenda's is er nog geen duidelijkheid wanneer dat kan. Zeer waarschijnlijk niet voor april.
Dit vertelde de voorzitter van de rechtbank dinsdag tijdens de bespreking van het dossier van Michel Zaadhof. De vastgoedondernemer kon om gezondheidsredenen niet tegelijk met de andere zeven verdachten in de rechtbank verschijnen. De rechtbank wilde geen uitspraakdatum prikken voordat ook Zaadhof zijn verhaal had kunnen vertellen en zou wachten tot dinsdag. Maar een geschikte dag vinden blijkt lastiger dan gedacht.
'Veel verdachten en advocaten willen aanwezig zijn bij het vonnis, waardoor er veel verhinderdata zijn opgegeven', luidt de gedeeltelijke verklaring van de voorzitter. Ook speelt mee dat dezelfde drie rechters ook betrokken zijn bij een andere grote zaak. 'Beiden willen we graag goed doen.' De andere zaak dient begin april en de rechtbank overweegt pas daarna uitspraak te doen. Wel geeft de rechter aan dat hij het niet 'op de lange baan wil schuiven'.

Acht maanden cel geëist

Met de bespreking van Zaadhofs dossier is wel de inhoudelijke behandeling ten einde gekomen. Hij hoorde de officier van justitie acht maanden celstraf tegen hem eisen, waarvan vier voorwaardelijk. Zaadhof wordt net als de andere verdachten beschuldigd van deelname aan een criminele organisatie. Tevens zou hij zich schuldig hebben gemaakt aan omkoping van ambtenaren, en medeplegen van schending van het ambtsgeheim.
Zaadhof was tot voor kort met medeverdachte Edwin Jansen aandeelhouder van NU Projectontwikkeling, dat tot 2019 weer aandeelhouder was van Zaadhofs eigen bedrijf. Zaadhof zat samen met Jansen in 2018 in het campagneteam en vanuit zijn bedrijf werd er een donatie gedaan voor de website van Hart voor Den Haag. Na de verkiezingswinst gaf Zaadhof vanuit de klankbordgroep advies aan Richard de Mos en Rachid Guernaoui bij de coalitieonderhandelingen. Zaadhof zat daarna ook kort in het partijbestuur.

Herhaling van zetten

De behandeling van Zaadhofs dossier was dinsdag grotendeels een herhaling van zetten. Opnieuw werd gesproken over parkeergarage de Zeeheld, De Leyweg en de zogeheten erfpachtsupletie. Maar in tegenstelling tot bijvoorbeeld Jansen komt Zaadhof vooral zijdelings voor in deze dossiers, vaak omdat anderen hem benaderden met mail- of telefoonberichten. Zo wordt Zaadhof verdacht van medeplegen van schending van het ambtsgeheim doordat vertrouwelijke documenten over cultuurpaleis Amare met hem werden gedeeld. Zaadhof zegt dat mensen hem vooral vroegen om advies: 'Als je al die berichten wantrouwend bekijkt, kan je van alles interpreteren, maar je moet als Openbaar Ministerie (OM) ook openstaan voor alternatieve scenario's.'
Zaadhof speelt zijn grootste rol in het dossier rond kantoorpand De Schilde, als adviseur van jeugdvriend Atilla Akyol. Akyol wilde dit pand aanvankelijk huren om tentamens te faciliteren voor zijn klant Universiteit Leiden. Zaadhof ging mee met Akyol naar gesprekken met de gemeente, waarin terloops ook het idee ontstond om horeca en arbeidsmigranten te huisvesten in het pand. Dat laatste kwam De Mos weer goed uit, omdat het 'Polenhotel' bij de Uithof weg moest en De Mos daar graag Plopsaland wilde vestigen.

Samenloop van omstandigheden

Zaadhof noemt dit vooral een samenloop van omstandigheden en een 'creatieve ingeving' van De Mos. Hij had er zelf geen belang bij: 'Misschien als het pand zou worden gekocht en we er in de toekomst woningen konden maken, maar dat bleek geen optie.' Zijn bemoeienis met Groep de Mos kwam volgens hem alleen voort uit maatschappelijke betrokkenheid.
Als de rechtbank een appje voorhoudt waarin Zaadhof tegen Jansen zegt dat hij met enige tegenzin wel wil toetreden tot het bestuur van Hart voor Den Haag omdat 'Richard veel voor ons heeft gedaan', reageert Zaadhof: 'Ik kan me nu niets herinneren dat De Mos ooit voor mij persoonlijk heeft gedaan. Hij heeft zich wel ingezet voor De Zeeheld (de garage was eigendom van NU, red.), maar daarin had ik geen belang.'

'Vraagt om meer uitleg'

De officier van justitie vindt dat een dergelijk bericht vraagt om meer uitleg, blijkt in het requisitoir. In vergelijkbare berichten als 'we hebben ze niet voor niets de grootste gemaakt', volgens Zaadhof een knipoog naar de partijslogan, ziet het OM bewijs van een bewuste intentie om invloed te kopen. En waar Zaadhof zegt dat hij slechts 2.500 euro heeft gedoneerd vanuit zijn eigen bedrijf voor een website, beschouwt het OM ook de donaties vanuit NU als van hem afkomstig. Daarmee komt de teller voor Zaadhof op ruim 11.000 euro.
Dat Zaadhof in het dossier De Schilde alleen een adviserende rol heeft gespeeld, maakt voor het OM ook weinig uit. Akyol en Zaadhof werden voorgetrokken door De Mos, is de redenatie, en daarmee nam Zaadhof ook deel aan een criminele organisatie. De officier erkent wel dat Zaadhofs rol kleiner is dan die van andere verdachten. De strafeis van acht maanden is dan ook lager dan de meeste anderen, die vaak elf maanden of langer hoorden eisen.

Met de haren bijgesleept

De advocaat van Zaadhof, Judith de Boer, zegt dat haar cliënt er met de haren bij is gesleept door het OM en dat er geen enkel bewijs is. Het OM is volgens haar helemaal niet geïnteresseerd in waarheidsvinding en ze stelt - opnieuw - dat het dossier een verkeerde samenvatting geeft van de daadwerkelijke gesprekken.
Zo concludeert het OM uit berichten van Zaadhof over het leveren van een wethouder door zijn bedrijf, dat daarmee De Mos wordt bedoeld. Maar volgens Zaadhof is hij zelf een keer gepolst door De Mos of hij mogelijk interesse heeft in die positie ('nee') en maakte hij daar een grapje over. Al met al wordt Zaadhof gecriminaliseerd op basis van een paar flauwe grappen, stelt zijn advocaat. Zij eist daarom volledige vrijspraak.

Laatste woorden

Omdat het OM afziet van verdere repliek, komen daarmee elf dagen inhoudelijke behandeling ten einde. De laatste woorden zijn voor Michel Zaadhof, maar die verwijst terug naar zijn woorden eerder tijdens de zitting. Hij hoopt dat anderen in de toekomst een zelfde lot als hem bespaard blijft en dat de uitspraak van de rechtbank niet leidt tot angst bij ondernemers om betrokken te raken bij de politiek. 'Want dat vertrouwen is al wankel.'
Tot slot richt hij zich nog tot de voorzitter: 'Ik wil u bedanken voor dit proces, en dat doe ik niet uit beleefdheid. Ik heb andere verdachten gesproken en durf wel te zeggen dat wij het als helend hebben ervaren, dat er toch naar ons geluisterd lijkt te worden.'

💬 Neem contact op! Heb jij een tip of opmerking voor de redactie? Stuur ons een bericht via het contactformulier!

Altijd op de hoogte van het laatste nieuws en achtergronden uit Den Haag? Download onze app en ontvang notificaties bij belangrijk nieuws uit jouw stad!