Partijen eens over bouwplannen, maar stikstof blijkt moeilijk in verkiezingsdebat
13 maart 2023, 23:52 • 4 minuten leestijd
DEN HAAG - Hoe komen we in Den Haag aan voldoende woningen? Hoe moet het stedelijk gebied verduurzamen? Wat staat er qua stikstof op het spel voor de regio Den Haag? In het verkiezingsdebat van Spuigasten zijn de tegenstellingen groot. Maar één ding is duidelijk: 'We hebben in de provincie te maken met enorme opgaven waar een oplossing voor moet komen', zegt Jaap Smit commissaris van de Koning in Zuid-Holland.
'Deze verkiezingen zijn écht anders dan normaal', vertelt Smit tijdens het debat. 'Dat heeft te maken met de grote vraagstukken die er liggen en de urgentie die er is om de problemen op te lossen.' Het zal niemand zijn ontgaan: de Provinciale Statenverkiezingen zijn dit jaar belangrijker dan ooit.
Er valt ook echt wat te kiezen, merkt ook Sophie Hermans (VVD) op. Tijdens het debat, voorgezeten door presentator Ron Fresen, heeft bijna iedere partij wel een eigen oplossing voor de problemen met woningbouw, stikstof en hoe we als provincie minder moeten uitstoten en onze energie gaan opwekken.
Bouwplannen moeten van de grond komen
Wat wonen betreft zijn Anne Koning (PvdA), Meindert Stolk (CDA) én Henk De Vree (PVV) het wel met elkaar eens: de bouwplannen die er nu liggen zouden de problemen op de woningmarkt in Zuid-Holland prima het hoofd moeten kunnen bieden. Maar het grootste probleem is dat de plannen maar niet concreet worden. En er is haast bij, ruim 100.000 mensen in en rond Den Haag zijn op zoek naar een woning volgens de Haagse woonwethouder Martijn Balster.
Wat de Statenleden betreft moet dat wel goedkomen voor zoekers in de toekomst. 'Het stikt echt van de bouwplannen in Zuid-Holland, zowel in als buiten Den Haag. Er liggen plannen voor 250.000 woningen', vertellen Stolk (CDA) en Koning (PvdA). Plannen komen echter weinig van de grond, vinden zij. 'We moeten echt gaan kijken naar wat er gebouwd gaat worden en voor wie gebouwd wordt. En we zullen als provincie de keuze moeten maken om gemeenten echt te sturen in hun plannen.'
Maar ga je in Den Haag dan de lucht in? Of kies je ervoor om de stad waar mogelijk uit te breiden? Wat Henk De Vree (PVV) betreft wordt er ook meer gebouwd rond de stad. 'We bouwen liever aan de rand van de stad, in plaats van dat we de hoogte in gaan. Dan moeten we ook bouwen in bijvoorbeeld een gebied als Midden-Delfland. We zijn er geen voorstander van, maar we moeten wat. We moeten gewoon gaan bouwen.'
Maar wat moet er gebouwd gaan worden? En voor wie? Voor de PvdA is het antwoord duidelijk: er moet meer ruimte komen voor sociale huurwoningen en daar kan ook het dwingen van gemeenten bij horen. Volgens Jeanette Baljeu (VVD) is het juist belangrijk om duurdere woningen te bouwen. 'Uiteindelijk moeten ook projectontwikkelaars het kunnen opbrengen om de juiste woning voor de juiste doelgroep neer te zetten', merkt zij op.
Alle sectoren moeten zichzelf aanpassen bij stikstofproblemen
Dan komt er vervolgens een ander probleem om de hoek kijken: stikstof. De Haagse bouwplannen lopen namelijk gevaar door het duingebied waar het aan grenst. 'Dat is een enorme puzzel die voor Den Haag gelegd moet worden', weet Laura Nijenhuis (D66). 'Niet alleen de veeteelt moet zich in onze provincie aanpassen. Ook de industrie en de scheepvaart moeten daar een rol in gaan spelen.'
Wat de BoerBurgerBeweging (BBB) betreft heeft de provincie zichzelf te veel in de nesten gewerkt. 'De vraag die we onszelf als provincie moeten stellen is wat wij “natuur” vinden. Ik vind een weiland met vee ook gewoon natuur', zegt Edwin Veldhuizen, kandidaat statenlid voor BBB. 'We hebben onszelf wat dat betreft sowieso vastgezet, door overal kleine gebieden als natuurgebied aan te wijzen. Die grond moet met terugwerkende kracht terug naar de agrariërs.'
Ook JA21-kandidaat Toine Beukering vraagt zich af waar het stikstofprobleem precies zit. 'De beheerder van duingebied Meijendel zegt dat het juist goed gaat met het gebied. En als we te weinig stikstof reduceren, komen er bomen voor in de plaats. Is dat dan zo erg?', vraagt hij zich hardop af.
'We hebben de problemen te lang voor ons uit geschoven. We moeten nu stappen zetten.'
Maar niets doen is wat D66, PvdA en CDA geen optie. 'We hebben de problemen die nu ontstaan continu voor ons uit geschoven. Daarom moeten we nu stappen gaan zetten. De doelstellingen die de landelijke overheid stelt, moeten we overnemen en moeten we mee aan de slag. Met zowel de plannen voor energie als stikstof', vertelt Nijenhuis (D66).
Voor D66 en het CDA is het uitkopen van boeren dan ook geen taboe, maar alleen als uiterste oplossing. 'Niet alleen de boeren zullen zich moeten aanpassen. Maar ook de industrie en de scheepvaart zullen hun steentje moeten bijdragen', gaat Nijenhuis verder. 'Je lost het probleem ook niet op door het te versimpelen’, gaat CDA-statenlid Stolk verder. ‘We zullen als partijen echt samen moeten kijken naar een oplossing.'
