Minister De Jonge: Rijk steunt vernieuwing in Zuidwest ook de komende jaren

Den Haag vraagt het Rijk al enige tijd om duidelijkheid over de bijdragen voor de vernieuwing van het stadsdeel. Nu moet de gemeente steeds opnieuw geld aanvragen voor plannen voor het verbeteren van woningen, de veiligheid en sociale initiatieven. De Jonge erkende in Spuigasten dat een grote operatie als in Zuidwest zekerheid op langere termijn vraagt. Hij verwees daarbij naar een vergelijkbaar project in zijn woonplaats Rotterdam, waar hij ooit wethouder was. Daar onderging Katendrecht een flinke metamorfose. Dat lukte ook omdat het kabinet destijds langdurige steun beloofde.

Den Haag kondigde al enige tijd geleden plannen aan om Zuidwest grootschalig te vernieuwen. In het gebied wonen in totaal 70.000 mensen, evenveel als in bijvoorbeeld Gouda. De vier wijken Moerwijk, Morgenstond, Bouwlust en Vrederust werden in jaren '50 en '60 van de vorige eeuw gebouwd voor de middenklasse. Maar inmiddels is het gebied, in de woorden van de gemeente, 'afgegleden'. De woningen zijn verouderd. Naar schatting zeventig procent verkeerd in slechte staat. Verder wonen er veel armere mensen én kwetsbare groepen.

De bedoeling is dat duizenden van die woningen worden gesloopt en dat daar veel nieuwe én nog eens extra huizen voor in de plek komen. Ook wil het college van burgemeester en wethouders flink investeren in sociale projecten en veiligheid.

Verantwoordelijk wethouder Martijn Balster (PvdA) schetste recent in een brief aan de raad dat die vernieuwing ook een aantal risico's kent. Zo zijn de bouwkosten enorm toegenomen, worstelt ook Den Haag met stikstofregels en is er nog steeds geen antwoord op de vraag of de financiële bijdrage van de gemeente geen verboden vorm van staatssteun is. Balster, zo verklaarde hij ook in Spuigasten, denkt toch dat de operatie een grote kansen van slagen heeft. De brief met de risico's is bedoeld om de politiek 'maximale transparantie' te bieden. 'Veel van deze risico's hebben we tot nu toe goed onder controle. We brengen ze juist in beeld om ze onder schot te houden.'

Ook De Jonge moest recent minder positief nieuw melden. In heel Nederland moeten de komende jaren ongeveer 900.000 woningen worden gebouwd. Maar dat gaat heel lastig worden. De bouw nadert een 'dip'. Onder meer ook vanwege de stikstofregels en gestegen bouwkosten. Daar komt nu nog eens de stijgende rente bovenop. Omdat op dit moment de huizenprijzen nog niet dalen, neemt de vraag naar woningen af en zetten bouwers hun plannen even stil.

Toch wil De Jong door díe dip heen bouwen', zei hij op vragen van presentator Ron Fresen. Dat kan onder meer door bepaalde projecten eerder te realiseren en door een subsidie van het Rijk aan projecten die anders niet of nauwelijks van de grond komen. 'Die 900.000 woningen is geen belofte, maar een opdracht', aldus de minister. 'We hebben de luxe niet om te zeggen: 'Dan maar niet'. Nee, de vraag is: 'Hoe dan wel'. We hebben de problemen met elkaar laten ontstaan. Dan moeten we ook in staat zijn om ze een voor een met elkaar op te lossen.'

Balster ziet dat ook in Den Haag. De ontwikkelaars van projecten waarover al lang wordt gesproken zoals The Grace – de hoogste woontoren van de stad – en Waldorp Four aan de Waldorpstraat aarzelen. Daardoor staat de bouw van meer dan 2000 woningen op losse schroeven. De Haagse wethouder zegt met hen in gesprek te zijn om de bouw toch vlot te trekken. Ook het Rijk lijkt in het geval van The Grace te willen bijspringen, aldus de minister.

Zowel de minister als de wethouder zien nog andere kansen om de bouw te stimuleren en dat is door woningbouwcorporaties ruimte te geven om ook middeldure woningen te bouwen.

De Jonge prees de gemeente Westland omdat daar de bereidheid lijkt toegenomen om meer sociale woningen te bouwen. Dat kan voor een deel ook de druk om in Den Haag veel te bouwen iets verlichten. 'Het is goed als omliggende gemeenten hun fair share nemen.' Vandaar dat het ook straks wettelijk verplicht wordt dat gemeenten met veel minder sociale huur dan het landelijk gemiddelde van alle nieuwbouw dertig procent sociaal bouwen. 'Ik zie dat dat in Westland landt.'