Speciaal fonds moet bevrijdingsfestivals gaan helpen, maar is het genoeg?

Begin dit jaar trokken veertien bevrijdingsfestivals al aan de bel. Zo'n beetje alle kosten van een festival zijn gemiddeld met 30 procent gestegen dit jaar: van de inhuur van bijvoorbeeld podiumbouwers of beveiliging tot de energierekening. Het is daarom voor organisaties haast onmogelijk geworden om een gratis festival te organiseren zonder verlies te lijden.

En dan was er afgelopen mei ook nog eens noodweer in veel steden, waardoor het aantal bezoekers achterbleef of het programma zelfs, tijdelijk, stilgelegd moest worden.

Festivals krijgen vaak subsidie van gemeenten en ze werken samen met bedrijven, maar dat is lang niet altijd genoeg. Op hulp van het kabinet hoefden de festivals in eerste instantie niet te rekenen. Staatssecretaris Maarten van Ooijen (ChristenUnie, Volksgezondheid, Welzijn en Sport) vond dat geen taak voor de overheid. Maar op initiatief van de VVD-fractie komt er nu dus alsnog hulp. Een overgrote meerderheid van de Tweede Kamer steunt het plan voor een steunfonds.

'Bij het fonds kunnen festivals aankloppen bij slecht weer', vertelt kamerlid Pim van Strien zondag aan RTL. 'Als ze veel kosten hebben gemaakt - en vanwege het slechte weer weinig inkomsten hebben gedraaid - keert het fonds uit. De festivals verzekeren zich hiermee dus tegen slecht weer.' De precieze voorwaarden van het fonds dat in samenwerking het Nationaal Comité 4 en 5 mei is opgesteld worden nog uitgewerkt.

In het fonds komt als startbedrag in elk geval een miljoen euro te zitten en festivals kunnen er vanaf volgend jaar gebruik van maken. Dat bedrag stijgt de jaren erna. Er zal dan ook een kleine bijdrage aan de organisatie van de festivals gevraagd gaan worden.

'Bevrijdingsfestivals worden nu nog vooral gefinancierd door gemeenten en provincies. We merken dat die basis in de toekomst onvoldoende dreigt te worden', vertelt Gerard van den IJssel, directeur van het Bevrijdingsfestival Den Haag. 'Het vieren van de vrijheid en onze democratie is van nationaal belang, daarom hebben wij aan de Rijksoverheid gevraagd om daaraan mee te betalen. Maar van Ooijen wilde daar tot nu toe niet aan.'

'Veel bevrijdingsfestivals hadden dit jaar last van erg slecht weer en hebben nu grote financiële tekorten. Dat heeft een hoop mensen wakker geschud denk ik. Voor sommige festivals is het nog maar de vraag of ze volgend jaar door kunnen gaan. In Den Haag hebben we geluk gehad met het weer én met een zeer goed meedenkend college dat het festival heeft geholpen met een subsidieverhoging', aldus van den IJssel.

Ondanks dat het bevrijdingsfestival in onze stad op dit moment nog niet in de problemen zit, is het volgens Van den IJssel wel heel belangrijk dat er in de Tweede Kamer wordt gesproken over een garantiefonds. 'De veertien bevrijdingsfestivals zien dat als een goede, eerste stap naar meer financiële betrokkenheid vanuit het Rijk bij de viering van 5 mei.'

'Maar we zijn er nog niet en daarom blijven we in gesprek met het Rijk om te kijken of er naast het oprichten van een fonds voor slecht weer ook directe subsidiemogelijkheden zijn zodat we op 5 mei onze vrijheid en onze democratie kunnen blijven vieren. Niet alleen met muziek maar ook met een goed inhoudelijk programma, zodat die miljoen vooral jongere bezoekers die de festivals in een goed jaar trekken ook in de toekomst de vrijheid met elkaar blijven vieren en zich daarbij realiseren hoe kwetsbaar die vrijheid is.'