Een lach, een traan en zweven op De Parade: 'Voor ieder wat wils'

'Niet voordringen', zegt een jongetje met een bruine krullenbol streng tegen het kind achter zich. Er staat een lange rij bij de ouderwetse, houten zweefmolen, een bekende attractie op het terrein. Eén voor een stappen duo's in de attractie, die behoorlijke vaart maakt. Er klinkt een enthousiast gegil.

Een medewerker van de parade grijpt de houten zitjes vast en geeft ze een harde zwieper, om het nog wat spannender te maken. Ouders zitten op houten banken naast de zweefmolen en steken hun duim op naar hun genietende kinderen, terwijl ze slokjes nemen van hun wijntje of biertje. 'Goed zo schat!'

De Parade bestaat al maar liefst 33 jaar. In 1990 bedacht Terts Brinkhoff een binnenste buiten gekeerd circus met het publiek in het midden en de artiesten eromheen. Zo werd De Parade geboren, vernoemd naar het 'parade maken', dat marktkoopmannen vroeger voor hun tent op jaarmarkten en kermissen deden om de klanten te lokken.

En dat parade maken gebeurt nog steeds. Niet alleen in de tenten, maar overal op het terrein gebeurt wel wat. 'Oh, help', zeggen twee toneelspelers met bange stemmetjes, terwijl ze zich ieder met hun gezicht achter een plant verschuilen. Bezoekers die langs kopen kijken verbaasd naar het tafereel. 'Het zal wel onderdeel van een voorstelling zijn', zegt een van hen tegen haar vriendin. Maar van welke voorstelling is ze niet duidelijk.

In de 'Shambles' theatertent zitten ouders en hun kinderen ondertussen in spanning te wachten tot de geprezen kindervoorstelling 'Koken met Amba' start. Spelend op hun instrumenten, dalen de spelers dansend de trap af. Op zilveren dienbladen wordt bojo (een sponzige Surinaamse cake met spikkels) aangeboden. Zo'n vijftig kindjes staren met grote ogen naar het podium, waar hoofdrolspeler Amba staat. Zij is vandaag jarig.

De muzikale voorstelling, geregisseerd door Nita Kersten en bedacht door Jacintha Groen, vertelt de familiegeschiedenis van de tienjarige Amba. Op haar verjaardag trakteert ze haar klas vol trots op Bara, een Surinaamse lekkernij, en draagt ze zelfs een 'koto'. Vroeger durfde ze dat niet. Totdat ze op bezoek gaat bij haar oma, die haar alles leert over haar roots en hoe Nederland en Suriname onlosmakelijk verbonden zijn.

Ze leert dat het spoor van haar familie teruggaat van Nederland via Suriname helemaal tot aan West-Afrika. De Nederlanders, leert ze, kochten West-Afrikanen, om ze voor hen op de plantages te laten werken. Dat was heel erg zwaar werk en ze kregen veel straffen.

De kinderen worden op overtuigende wijze meegesleept in het verhaal. Als Amba zingt over haar angisa, oftewel haar rode hoofddoek, in het nummer 'Wat maakt mijn ik mijn ik?', valt er een bewonderende stilte in de zaal. Op andere momenten wordt er juist hard mee geroepen, geklapt en gelachen. En de kinderen hebben goed geluisterd, blijkt als er aan het einde vragen gesteld mogen worden. 'Waar smaakt bara naar?', vraagt een meisje. 'Waarom kregen die mensen op de plantages straf?', wil een ander kind weten.

Als de tentdeuren opengaan en de bezoekers naar buiten lopen, hebben een aantal tranen in hun ogen. 'Prachtig, hoe ze zoiets zwaars op kinderlijke wijze vertelt hebben'.

Waar de één een traantje laat, moet de ander huilen van het lachen. Bij de voorstelling Ta Mère behandelen cabaretier Sanne Wallis de Vries en haar oud-studiegenoten Tessel Beek en Suzanne Mateysen de levensfase van de ouder wordende vrouw. Een fase die Wallis de Vries de 'golden years' noemt, want 'je bent vrij van de problemen waarmee je bent opgegroeid'.

Geen negatieve voorstelling over opvliegers en de overgang dus, maar wel eentje vol met zelfspot. En dat zorgt voor veel gegrinnik. De tijd heeft aan me kunnen slijpen, ik heb lekker liggen rijpen', zingt het trio uit volle borst. 'Zo herkenbaar allemaal', vindt 63-jarige Diana, die giechelend met haar vriendinnen naar buiten loopt.

Wanneer de zon onder gaat, wordt het steeds drukker rond de barretjes op het terrein. De kinderen zijn naar huis en bezoekers drinken sangria aan de sangriabar. 'Dat is zo leuk aan de Parade, er is voor iedereen wat wils', aldus organisator John de Weerd. Het belooft volgens hem weer een heel succesvolle editie te gaan worden. 'De eerste week in Den Haag is superdruk geweest, daar hielp het lekkere weer natuurlijk aan mee. En we hebben gewoon weer een geweldig programma vol met talenten.' Vorig jaar trok de Parade in alle steden wel 225.000 bezoekers. 'Misschien gaan we daar wel overheen.'

Wie nog wil genieten van theater, wil zweven in de zweefmolen of lekker een sangria wil drinken aan de sangriabar, kan tot en met zondag 23 juli terecht in het Westbroekpark.