Gemeenteraad misleid over kosten Amare: lopen op tot half miljard
8 september, 10:10 • 4 minuten leestijd
DEN HAAG - De gemeenteraad is herhaaldelijk slecht geïnformeerd en zelfs misleid door het college over de bouwkosten van Amare. De kosten werden lager ingeschat dan daadwerkelijk verwacht en deze trend zet door: met huur en programmering gaat het complex zeker een half miljard euro kosten. Ook heeft het college externe sponsoring in de begroting opgenomen, terwijl bij aanvang al duidelijk was dat dit niet ging lukken. Dat blijkt uit een onderzoeksrapport dat vrijdag is gepresenteerd.
Hoewel Amare een cultuurpaleis voor de stad zou moeten worden, is het publieke belang verwaarloosd. Tijdens de behandeling van het cultuuraanbod ging het meer over politiek dan over de culturele invulling van Amare.
In het stadhuis heerste een 'wethouderscultuur' waarbij de ambtenarij zich moest schikken naar de besluiten van het college van burgemeester en wethouders, maar ook de raad ging hierin mee. Dat blijkt uit het verslag van de raadsenquêtecommissie die onderzoek deed naar de bouw van het culturele complex.
'Het is een bijzonder complex en ons werk was bijzonder complex', zegt Arjen Dubbelaar, voorzitter van de enquêtecommissie. Het onderzoeksrapport onder de noemer van 'Amare: Bijzonder Complex' beschrijft verschillende problemen in de totstandkoming van het gebouw. Het proces is geregeld niet transparant verlopen en op onorthodoxe wijze is getracht om complexe problemen op te lossen.
50(0) miljoen duurder
Reden voor het onderzoek was een kritisch rapport van de Rekenkamer over de financiering van Amare. De bouw van het cultuurpaleis heeft uiteindelijk bijna 50 miljoen meer gekost dan eerst begroot was. Uit dit rapport bleek dat de raad onvoldoende is ingelicht over de extra kosten van de bouw van het pand.
Het college heeft de raad hierover verkeerd geïnformeerd en gaf structureel lagere bedragen door. Dit rapport gaf aanleiding voor de gemeenteraad om een raadsenquête te starten, om zo de onderste steen boven te halen.
Uit het rapport blijkt echter dat de kosten nog verder oplopen dan voorheen begroot was. Op het moment is al 265 miljoen euro uitgegeven aan Amare, maar hier komt in de toekomst nog minimaal 255 miljoen bovenop. Dit is financiering voor onderhoud, exploitatie en onroerendezaakbelasting.
Daarnaast pleit de commissie voor een verhoging van het culturele budget van Amare. Om recht te doen aan het complex moet de gemeente tussen een en vijf miljoen extra per jaar investeren in de programmering. Hiermee lopen de kosten voor het cultuurpaleis op tot 548 of zelfs 658 miljoen euro.
Verhoren
Na een jaar aan voorwerk met 30.000 documenten en verschillende besloten gesprekken is de enquêtecommissie begin dit jaar begonnen met het verhoren van verschillende partijen die betrokken waren bij de bouw van het cultuurpaleis. Wethouders, ambtenaren en (oud-)burgemeester zijn onder ede verhoord. Bouwbedrijf VolkerWessels zou ook gehoord worden, maar kwamen niet opdagen en heeft schriftelijk gereageerd.
Sindsdien heeft de commissie de gesprekken verwerkt en vandaag presenteert Arjen Dubbelaar, voorzitter van de commissie en Hart voor Den Haag-raadslid, het verslag. Net als Amare liep de commissie zelf ook uit in de kosten: het proces zou 1,2 miljoen kosten, maar komt nu uit op 1,6 miljoen.
Aanbevelingen
Naar aanleiding van de enquête doet de commissie ook een aantal aanbevelingen aan zowel het college als de raad. Het publieke belang van grote instellingen zoals Amare moet prioriteit krijgen en het budget hiervoor moet flink omhoog om recht te doen aan de grootte van het complex. 'Met een dergelijk gebouw hangt een substantieel groter budget samen om het complex te kunnen gebruiken waarvoor het ontworpen is', aldus het rapport.
Ook moeten de geldstromen naar Amare duidelijker: nu loopt het nog via een aantal instanties en gaat een groot gedeelte van de subsidies direct weer terug naar de gemeente in de vorm van huur- en onderhoudskosten.
Beter informeren
De commissie adviseert ook om de raad beter te informeren over grote en technische projecten. Naast meer expertise en een groter budget voor de griffie wil de commissie dat bij grote besluitvormingsmomenten raadsleden aangesteld kunnen worden als rapporteur. Zij kunnen dan een beoordeling van het besluit maken op basis van deskundig advies en externe ondersteuning.
