Eeuwenoude graven gevonden bij renovatie Binnenhof: 'Heel bijzonder dat het zo compleet is'
DEN HAAG - Ze verwachtten voornamelijk zand en puin achter een muur en onder de vloer van de Hofkapel bij het Binnenhof, maar archeologen en bouwhistorici vonden iets totaal anders. Er werd een grafzerk ontdekt en een holle ruimte met een grafkelder met resten van grafkisten.
Het Binnenhof wordt op dit moment verbouwd. Tijdens de renovatie wordt ook archeologisch onderzoek gedaan. Zo werden in de voormalige Hofkapel gaten geboord om te onderzoeken hoe de ruimtes achter de muren eruit zien. 'Om zo nog meer te weten te komen over de geschiedenis van de Hofkapel', aldus de onderzoekers.
De grafkapel stamt uit 1289 en werd gesticht door graaf Floris de Vijfde. Eeuwenlang werd de kapel als begraafplaats voor belangrijke personen gebruikt. Het ‘graven naar graven van graven’ gebeurde al twee keer eerder: in 1770 en 1879. Sinds 1879 wordt de Hofkapel gebruikt als kantoorruimte. Eerst voor het nog vrij nieuwe ministerie van Verkeer en Waterstaat, tegenwoordig is het onderdeel van de Eerste Kamer.
'Heel bijzonder'
Tijdens het onderzoek in de Hofkapel was het al snel raak, bij het eerste gat aan de oostzijde. Archeologen waren verbaasd over de vondst. 'De verwachting was dat onder de vloer van de Hofkapel, na een grondige verbouwing in 1770 en 1879, alleen zand en puin zou liggen.' Maar ze ontdekken al snel een gemetselde laag.
'Dat leek al heel erg op de bovenkant van een gewelf en toen we daar doorheen waren, troffen we een holle ruimte aan. Via de camera konden we zien dat dat een grafkelder was met resten van grafkisten. Dat deze er zo compleet uitzag, is wel heel bijzonder', aldus archeoloog Brecht Cornelisse.
Grafzerk uit 1556
Bij een ander gat, in de kelderwand, werd een grafzerk gevonden uit 1556. Het gaat om het graf van Maria, weduwe van Mr. Vincent Cornelisz Van Mierop, thesaurier-generaal van de keizerlijke domeinen. Volgens bouwhistoricus Hein Hundertmark zijn de zerken van de oorspronkelijke kapel die ooit een keer verplaatst zijn.
Het is de bedoeling dat er gezichtsconstructies worden gemaakt van schedels die buiten bij de oude Hofkapel gevonden zijn. Het gaat dan om schedels die nog intact zijn.
Archeologisch monument
'Het is heel belangrijk om te constateren dat de zerken er nog zijn. Meer dan honderd jaar geleden is al een beschrijving gemaakt. Maar er is niet beschreven of de zerken zijn opgeruimd of op hun plek zijn blijven liggen of dat ze zijn verplaatst. Met deze vondst kun je nu de conclusie trekken dat er op zijn minst één zerk is verplaatst en als een soort archeologisch monument bewaard is gebleven onder de grond', aldus Hundertmark.
Tijdens het onderzoek is er ook gekeken naar de fundering van de Hofkapel. 'We wisten dat de oorspronkelijke kapel uit 1289 in 1453 was uitgebreid. Maar we hebben nog nooit zo precies de bouwnaad tussen die twee bouwdelen, die van onder tot boven loopt, aangetroffen. We kunnen nu ook zien dat men voor de uitbreiding uit 1453 op funderingsniveau bakstenen heeft hergebruikt van de oude kopse gevel van de Hofkapel. Dat zijn dus 13de eeuwse stenen in een 15de eeuwse context.'
Historisch verhaal
Volgens Hundertmark is dit nieuwe onderzoek van grote waarde. 'We kunnen zo een geschiedkundig verhaal bevestigen of juist niet. Hierdoor krijg je een betrouwbaar historisch verhaal over de bouw van de Hofkapel en daarmee over de geschiedenis van het Binnenhof.'
De sporen en vondsten die gedaan zijn worden nu geanalyseerd en over ongeveer twee jaar gepresenteerd. Eind november, begin december wordt er nog archeologisch onderzoek gedaan aan de westzijde van de voormalige Hofkapel, bij de uitbouw van het Mary Stuartkabinet uit de zeventiende eeuw.
