Wie zijn de studenten die tegen de renteschuld demonstreren?

Voor de onderwijs PHD-student Siem Schipper (27) voelt de renteverhoging als de zoveelste steek in de rug. Het jaar dat het leenstelsel inging, ging hij studeren. Siem vertelt dat hem van alles werd beloofd. Volgens hem zijn inmiddels al die beloftes gebroken. 'Er werd aan ons verteld dat er geen BKR-registratie zou komen. Dat klopt inmiddels niet meer. Er werd gezegd dat de lening geen invloed zou hebben op de hypotheek. Dat klopt ook niet meer.'

Naarmate de tijd verstreek werd Siem steeds banger om te lenen. Hij besloot weer in te trekken bij zijn ouders en parttime te gaan werken. Naar eigen zeggen heeft het zijn hele studietijd beïnvloed. 'Omdat ik heel veel leenangst had. Iets waarvan toen werd gezegd dat je het niet moest hebben. Maar ik ontkwam er niet aan.' En door de renteverhoging heeft hij ook niet het gevoel dat al dat werken hem iets heeft opgeleverd. 'Al dat werken naast school scheelde uiteindelijk maar een klein beetje leengeld. Maar al die moeite wordt nu in het water gegooid omdat m'n studieschuld met 2000 euro omhoog gaat.'

De scheikunde studenten Lucienne de Bont (25), Saar Smit (21) en Isa Mentink (21) staan in vergelijkbare schoenen. Lucienne vertelt dat ze het niet altijd even goed kon vinden met haar ouders. Daarom moest ze vroeg uit huis en een parttime baantje vinden om zichzelf te onderhouden. Maar naast de 50-urige verplichte, onbetaalde stage die ze liep voor school, had ze geen tijd om fulltime in de gaarkeuken te werken. Daar werkte ze dus 'maar' twintig uur per week.

Lucienne: 'Dit is wat het leenstelsel heeft gecreëerd. Voor mij en veel anderen.' Tijdens haar stage doet ze onderzoek naar medicijnen tegen kanker. Dat leek haar de beste manier om een bijdrage te leveren aan de maatschappij. Maar achteraf baalt ze van die keuze. 'Als ik dat niet had gedaan, had dat me veel stress bespaard. Ik was constant bezig met zowel de rekening betalen als hoge cijfers halen. En ik weet zeker dat door dit beleid mensen ervoor hebben gekozen niet door te studeren. Die zijn gestopt na hun bachelor om te gaan werken. En dat kan je ze niet kwalijk nemen.'

Saar: 'Ik vind het ook heel kut dat we 'de pechgeneratie' worden genoemd. Daarmee lijkt het op een soort natuurlijk fenomeen, maar dat is het niet. Het is gewoon beleid, waardoor wij benadeeld zijn.'

Het groepje vriendinnen staat hier ook niet alleen als protest tegen de renteverhoging. Voor hun is het een protest tegen veel meer problemen. Isa: 'Veel mensen hebben om financiële redenen uiteindelijk niet gekozen om door te studeren. Je bachelor halen en werken was veel goedkoper. Daardoor zijn er veel bekwame mensen niet terecht gekomen op goede plekken. Stel je voor dat dit beleid er was geweest tijdens Mark Rutte z'n studentenjaren. Hij heeft acht jaar gedaan over een driejarige studie. Had hij met de huidige omstandigheden dat ook kunnen doen? Ik denk van niet.'

De oud-studenten en broers Gijs (26) en Pepijn Hollander (23) staan hier samen met hun vriend Lucas Heuman (23) om te protesteren tegen het in hun woorden 'oude mannen beleid'. Gijs: 'Het protest gaat nu over het leenstelsel, maar het representeert iets veel groters. Ik kan nu door het beleid gemaakt door oude mannen geen huis meer kopen en het klimaat gaat naar de klote. Dit is het zoveelste ding dat misgaat. Het is de druppel die de emmer doet overlopen.'

Lucas: 'Alle oude mensen die dit beleid hebben gemaakt konden zeventig jaar geleden een huis kopen voor 100.000 euro. Die verkopen ze nu door voor 500.000 euro. En wat hebben wij? Wij hebben een gemiddelde studieschuld van 13.000 euro.'

Pepijn vult aan dat hun generatie niet heeft gekozen voor het leenstelsel. Zij mochten pas stemmen nadat dit werd ingevoerd. Andere mensen hebben voor hun beslist dat het een goed systeem zou zijn. 'Ik was achttien toen ik begon met lenen. Toen der tijd had ik nog nooit gestemd. Maar ik ervaar nu wel allemaal nadelen van het beleid dat toen is gemaakt. Ik heb echt het gevoel dat ik hier keihard genaaid wordt.'