Puberende asielzoekers wonen in Zaanse huisjes aan de Jupiterkade: 'Ze hebben een heftig verleden'

Het is een druilerige dag als Driss onder de paraplu tussen de Zaanse huisjes loopt. 'Hey Ahmed', zegt Driss tegen een jongen die snel zijn huisje binnenvlucht op zoek naar onderdak voor de regen. 'Alle jongens die hier wonen hebben de leeftijd tussen de 15 en 17 jaar', vertelt Driss, die zelf op zijn 21ste vanuit Marokko naar Nederland is gekomen om hier te studeren. 'Ze zouden hier eigenlijk maar twee maanden moeten blijven, maar vanwege de drukte bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst blijven ze in de praktijk vaak een jaar.'

Volgens Driss is het van groot belang om de jongeren te begeleiden. 'Het zijn pubers, dus als je ze te vrij laat, kunnen ze in de verkeerde handen vallen. Daarom proberen wij ze veel structuur te geven.' Zo is er op maandagavond zwemles, krijgen de jongens op dinsdag de kans om de sporten in de gym en mogen de jongens op woensdagavond naar kookles. Ook gaan de jongens overdag naar de Johan de Wittschool, waar ze o.a. Nederlands en rekenen leren.

Iets wat de locatiemanager van de opvanglocatie belangrijk vindt is om jongeren te leren dat ze alles volgens afspraak moeten doen. 'Zo werkt de maatschappij nou eenmaal in Nederland.' Om de jongens nog sneller te laten wennen aan het leven in Den Haag, krijgen ze allemaal fietsles. 'Vaak kunnen ze wel fietsen, maar snappen ze de regels niet. Daarom geven wij ze lessen over wanneer ze moeten stoppen voor een stoplicht en welke verkeersregels er hier gelden.'

Driss krijgt vaak andere gemeentes op bezoek, die willen zien wat de gouden formule is achter AZC Jupiterkade. 'De activiteiten die wij hier organiseren helpen zeker, want bijna alle jongens die hier komen, hebben een heftig verleden. Vaak hebben ze een lange, gevaarlijke weg moeten afleggen om hier te komen of komen ze uit een omgeving waar er oorlog was. We proberen ze afleiding te bieden, zodat ze niet steeds aan hun trauma's hoeven te denken. Ze krijgen 24 uur per dag begeleiding.'

Dat de jongens met elkaar in een Zaans huisje wonen en beide een aparte slaapkamer hebben helpt ook, denkt Driss. Toch moet de locatiemanager ook af en toe streng zijn. 'Soms willen vrienden bij elkaar wonen, maar dat weigeren wij. Ik vind dat ze met elkaar moeten leren omgaan, zodat ze begrijpen dat iedereen gelijk is, ondanks je religie of afkomst. Hetzelfde doe ik met voetbal: we doen nooit partijtjes op basis van het land van afkomst bijvoorbeeld, omdat ik niet wil dat er rivaliteit ontstaat tussen de jongens.'

Volgens Driss krijgen de jongens soms wel iets mee van de kritiek op het asielzoekersbeleid in ons land, maar het is niet iets waar ze dagelijks mee bezig zijn. 'Ze hebben al genoeg aan hun hoofd. Alle jongens die hier zitten moeten nog horen of ze überhaupt in Nederland mogen blijven. Die onzekerheid is erg lastig voor ze.'

Het puberende karakter van de jongens is soms nog een uitdaging. Net als iedere puber hebben de tieners soms geen zin om naar school te gaan. De 23-jarige Jeugdwerker Vaisnavi weet precies hoe ze daar mee om moet gaan. 'Dan kom ik binnen, doe ik de lichten aan en trek ik de gordijnen open. Ik zeg dan dat ze moeten opstaan. Dat vinden ze niet altijd even leuk, maar ze hebben wel respect voor me.'

Inmiddels heeft Vaisnavi de jongens steeds beter leren kennen, ondanks dat ze hier nog maar een paar maanden werkt. 'Of het nou om huiswerk gaat of even een praatje maken: ik ben er voor ze. Deze jongeren hebben het niet zo goed gehad als ik. Daarom vind ik het heel mooi dat ik iets voor ze kan betekenen.'