Mantelzorgers in het zonnetje gezet bij Amare: ‘Zij zien wat zij doen als vanzelfsprekend’

De hal van Amare staat vol met gedekte tafels. 'Moeten we hier zijn', vraagt een meneer zich bij de ingang af. 'Ja lieverd, kijk. Daar gaan we eten denk ik', zegt zijn vrouw, die hem aan de hand meesleurt. Stuk voor stuk stromen de gasten van de avond binnen. Eén ding hebben ze gemeen. Het zijn allemaal mantelzorgers van 65 +, die persoonlijk uitgenodigd zijn door Resto van Harte om eens goed in het zonnetje gezet te worden.

'Ik zorg elke dag voor mijn man', vertelt Lenie van 78. 'Ik help met aankleden en met douchen. En alles wat hij vroeger deed zoals stofzuigen en de badkamer schoonmaken, doe ik nu. Dat is zwaar, maar je doet het met liefde.' 'We kennen elkaar al 61 jaar', zegt haar man Jan vrolijk. 'Ik heb haar gevonden in het Zuiderpark. Ze lag op een matje te zonnen en ik dacht; daar moet ik even gaan kijken. En dat is een goede keuze geweest.'

Als je Jan, goed gehumeurd en vol grapjes, aan tafel ziet zitten, zou je niet denken dat hij met veel gezondheidsklachten kampt. 'Hij heeft ook een scootmobiel', vertelt Lenie. 'Daarom zijn we toen de kinderen uit huis gingen van een bovenhuis met acht kamers naar een benedenwoning gegaan. Dat is makkelijker voor ons. Hij heeft altijd klachten gehad. Vijftig jaar geleden is hij al geopereerd aan zijn maag, die bleef maar ontsteken en hij lag af en aan in een rusthuis. Uiteindelijk hebben ze een heel stuk van zijn maag weggehaald. Nu is hij weer vijf kilo afgevallen in een week dus krijgt hij darmonderzoek.'

'Toch ben ik wel al tachtig', zegt Jan. 'En dat met helemaal geen water drinken' zegt hij lachend. 'Ik lus geen water, dat vind ik vies.' 'Hij drinkt alleen maar cola', verklapt Lenie.

'Bij Resto van Harte proberen we mensen met elkaar te verbinden', aldus manager Frouke Formsma. 'Dat wilden we ook graag voor mantelzorgers doen, maar het is een heel moeilijke doelgroep. Ze zullen zichzelf namelijk niet snel aanmelden voor zo'n evenement. Ze vinden wat ze doen vaak maar vanzelfsprekend en hoeven daar geen aandacht voor. Uiteindelijk hebben we ze toch weten te bereiken via organisaties die met mantelzorgers werken.' De vraag is volgens Frouke ook; wanneer ben je nou een mantelzorger. 'Ben je dat alleen als je intensieve zorg verleent die anders door een ziekenhuis gedaan zou worden. Of ook als je de heg van je oudere buurman snoeit?

Er zijn ook veel mantelzorgers aanwezig die degene waar zij voor zorgden inmiddels verloren zijn. Frouke: 'Mensen vragen dan; mag ik wel komen als mijn geliefde al overleden is? Natuurlijk, zeg ik dan. Juist voor die groep, is het fijn om verbinding te krijgen met anderen die hen begrijpen.' 'Dit was mijn vader', klinkt het vanaf een klein podium in het midden van de ruimte. Een grote foto van een oudere man staart de zaal in.

'Dit is mijn vader en hij verbaasde zich overal over', vertelt een dame, wijzend naar de foto. 'Het is een prachtige wereld en als je het wil zien, dan is het er ook. Hij zag het. Hij zag takken en bladeren. Hij zag de auto's en de fietsen. 'Kijk, heel veel fietsen!', zei hij dan. 'Ja pap, dat is een fietsenstalling. Daar heb je er heel veel van. Hij kreeg op een begeven moment de diagnose ziekte van Alzheimer en dan gaat er wel iets gebeuren.'

'Hij kende alle plekken in de stad, elk steekje, elk huis', vervolgt ze. 'Maar ineens raakte hij de weg kwijt. Hij ging dwalen, niet alleen op straat, maar ook in zijn hoofd. Af en toe is hij helemaal de weg kwijt en dan haal ik hem weer terug door te zingen. We zingen liedjes uit zijn tijd. We zingen samen; 'Ik heb je voor het eerst ontmoet', klinkt het door de microfoon en de mensen in de zaal beginnen mee te zingen. 'Daar bij de Waterkant!'.

'Je ziet dat er in de maatschappij verwacht wordt dat we steeds meer voor elkaar zorgen', vindt Frouke. 'De participatiesamenleving noemen ze dat dan. En dat is op zich een heel mooi principe. Maar als jij kinderen hebt die voor je zouden kunnen zorgen, krijg je daarom bepaalde zorg niet toegekend. Die kinderen moeten dan maar tijd voor jou maken, maar die hebben weer een eigen gezin en drukke baan. Dat soort situaties zijn schrijnend. Kortom; het begrip mantelzorg is mooi, maar het moet geen vervanging worden van reguliere zorg en we moeten mantelzorgers zeker niet voor lief nemen.'